Ανακάλυψη επιστημονικής έρευνας υποστηρίζει ότι σύντομα θα υπάρχει τρόπος να διακρίνουμε ποιοί άνθρωποι θα γεράσουν ή θα νοσήσουν (από γνωστές ασθένειες γήρατος) πιο σύντομα από κάποιους άλλους.
Έρευνα που πραγματοποιήθηκε από ερευνητές Αγγλικών πανεπιστημίων, και συγκεκριμένα του Πανεπιστημίου του Lester και του King’s College του Λονδίνου , έφερε στη δημοσιότητα την ύπαρξη ενός γονιδίου ονόματι TERC το οποίο φαίνεται να αντιστοιχεί σε 3-4 χρόνια επιπλέον γήρανσης σε όσους το έχουν , δηλαδή στους φορείς του.
H ανακάλυψη αυτή υποστηρίζει την άποψη πως έτσι και επισημοποιηθεί η ανακάλυψη αυτή, θα βρεθεί τρόπος να διακρίνονται τα άτομα εκείνα που πιθανότατα θα γεράσουν πιο σύντομα από κάποια άλλα ή και θα νοσήσουν πιο γρήγορα από τις γνωστές ασθένειες του γήρατος.
Στην ίδια ανακοίνωση αναφορά έγινε και για στους άλλους γνωστούς επιταχυντές του γήρατος και συγκεκριμένα στις διατροφικές συνήθειες, στο κάπνισμα, στην άσκηση και στο στρες… Και ναι, μια από τις θεωρίες του γήρατος είναι αυτή της «αναπόφευκτης συνέπειας που έχει η συσσωρευμένη φθορά στο ανθρώπινο σώμα σε τέτοιο βαθμό ώστε να μην μπορεί να ανακάμψει (η έκθεσή του σε: τοξίνες, ακτινοβολίες, ελεύθερες ρίζες, χημικά, στρες, περιβαλλοντικούς ρύπους, μεταλλαγμένα τρόφιμα και καλλυντικά, συντηρητικά…)» Και εδώ έρχεται το ερώτημα που έθεσαν ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Στάνφορντ: Μπορεί ο άνθρωπος να επιβραδύνει τη διαδικασία του γήρατος;
Γιατί τα διάφορα είδη ζωντανών οργανισμών που χρησιμοποιούν τις ίδιες δομικές μονάδες DNA και δέχονται την ίδια επίδραση στρες έχουν διαφορετικό προσδόκιμο επιβίωσης; Αν το γήρας και οι ασθένειες που φέρει είναι αποτέλεσμα αλλαγών στα ρυθμιστικά γονίδια, μήπως τελικά μπορεί να αποφευχθεί ή τουλάχιστον να επιβραδυνθεί; Απάντηση δεν θα δοθεί, τουλάχιστον για την ώρα, αλλά όλα τα παραπάνω αναγκάζουν τον άνθρωπο να αναλογιστεί τα νεότερα δεδομένα και να κρίνει αν τελικά μια τέτοια ανακάλυψη θα μπορούσε να αλλάξει την προοπτική της ζωής του σε πολλούς τομείς.
Φυσιολογικές αλλαγές γήρατος
Περίπου 30% του πληθυσμού με ηλικία από 60 και πάνω έχουν μια μικρή ελάττωση της ακουστικής τους ικανότητας. Σοβαρές οπτικές αλλοιώσεις αναφέρονται για το 7-15% του ίδιου πληθυσμού. Αλλαγές στα δυναμικά της γεύσης και της όσφρησης παρατηρούνται πιο έντονα μετά τα 70, ενώ η
ευαισθησία στο κρύο ή στη ζέστη έρχεται ως αποτέλεσμα της αλλαγμένης ευαισθησίας του δέρματος στα εξωτερικά ερεθίσματα. Απώλεια φυσικών δοντιών ή η παρουσία τεχνητής οδοντοστοιχίας οδηγούν προς περιορισμό των διατροφικών επιλογών και έκπτωση της διατροφικής ποιότητας. Μείωση του μυϊκού και αύξηση του λιπώδους ιστού μειώνει το BMR, και για ακόμα μια φορά οι διατροφικές ανάγκες τροποποιούνται με μεγαλύτερη ανάγκη ποιότητας παρά ποσότητας. Αλλαγές της οστικής σύνθεσης φέρνουν στο προσκήνιο τη δυσκολία υποστήριξης της κίνησης και τον κίνδυνο των καταγμάτων. Έκπτωση της μυϊκής μάζας επέρχεται και στον καρδιακό μυ, αλλά και στους μυς των πνευμόνων. Η μειωμένη νεφρική λειτουργία δεν επιτρέπει να αποβληθούν επαρκώς τα άχρηστα παραπροϊόντα, ενώ η αυξημένη διούρηση σε συνδυασμό με το αλλαγμένο δυναμικό της δίψας συνήθως οδηγούν σε αφυδάτωση. Η αφυδάτωση με τη σειρά της προκαλεί ηλεκτρολυτικές διαταραχές, επηρεάζει την αρτηριακή πίεση και αλλάζει την ισορροπία του οργανισμού, ενώ η ξηροστομία, η δυσκοιλιότητα και ο αλλαγμένος τρόπος πέψης κάνουν την εμφάνισή τους για τα καλά. Μείωση του αριθμού των νευρώνων, αλλαγή στην εγκεφαλική αιματική ροή, απώλεια ελαστικότητας των αγγείων, απουσία νευροδιαβίβασης είναι αυτά που συνθέτουν την αλλαγμένη εγκεφαλική λειτουργία.
Προβλήματα υγείας λόγω αλλαγών που φέρνει το γήρας
Ως συνέπεια των προαναφερθέντων, ασθένειες χτυπούν την πόρτα των ηλικιών 65+, και η αντίδραση θα πρέπει να είναι η άμεση αντιμετώπιση, ίσως και η πρόληψη, μια και το ηλικιακό εύρος εμφάνισης νοσημάτων είναι μεγάλο.
Νόσος του Alzheimer:
Αναφέρεται ως εγκεφαλική δυσλειτουργία, και χαρακτηρίζεται από αργή και βαθμιαία αλλοίωση του τμήματος εκείνου του εγκεφάλου που ελέγχει τη μνήμη, ενώ, όσο εξαπλώνεται, ένα μεγάλο μέρος των διανοητικών, συναισθηματικών και συμπεριφοριστικών ικανοτήτων πλήττεται μη αντιστρέψιμα.
Συρρίκνωση του εγκεφάλου, άνοια και κατάθλιψη:
Είναι αποτελέσματα του γήρατος και εμφανίζονται σε εκείνους που πάσχουν από Alzheimer. Συμπληρωματική χορήγηση βιταμινών συμπλέγματος Β, χυμός παντζαριού, η γνώση δυο ξένων γλωσσών, καθημερινό περπάτημα και το υγιές κοινωνικό περιβάλλον φαίνεται να δίνουν μια ανάσα προς μια βαθμιαία και πιο αργή εξέλιξη των νόσων.
Αρθρίτιδες (οστεοαρθρίτιδα, ρευματοειδής, ποδάγρα):
Η λέξη αρθρίτιδα σημαίνει απλά «φλεγμονή στις αρθρώσεις» και μπορεί να περιλαμβάνει πάνω από 200 μορφές αρθρίτιδας ή ρευματικής νόσου. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πόνο, πρήξιμο και περιορισμό των αρθρικών κινήσεων λόγω δυσκαμψίας.
Οστεοπόρωση:
Είναι ύπουλη ασθένεια, εξελίσσεται αργά και τα οστά γίνονται πολύ ευαίσθητα. Δεν έχει συμπτώματα, ενώ, αν δεν παρακολουθηθεί, μπορεί να γίνει επώδυνη με το σπάσιμο ενός οστού, που μπορεί να είναι ο γοφός, η σπονδυλική στήλη, ο καρπός ή το γόνατο. Αν δεν επέλθει σπάσιμο, η δυσμορφία και μόνο των οστών μπορεί να κάνει την καθημερινότητα πιο δύσκολη (συμπίεση σπονδυλικής στήλης στο 25-60% των γυναικών άνω των 60 ετών).
Υπέρταση:
Αθόρυβος δολοφόνος χαρακτηρίζεται όταν είναι ασυμπτωματική. Όταν δεν ακολουθείται θεραπεία, μπορεί να προκαλέσει μόνιμη βλάβη στα νεφρά, στα μάτια, στην καρδιά και στον εγκέφαλο.
Καρδιακά προβλήματα:
Με το γήρας η καρδιά και τα αιμοφόρα αγγεία χωλαίνουν. Ο καρδιακός μυς αυξάνεται λόγω αυξημένης προσπάθειας και τα αγγεία χάνουν την ελαστικότητά τους και γίνονται λιγότερο εύκαμπτα. Αυξάνεται η αρτηριακή πίεση και συνήθως εγκαθίσταται καρδιακή ανεπάρκεια. Τα περισσότερα καρδιαγγειακά προβλήματα, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, προέρχονται από μη υγιείς διατροφικές συνήθειες, έλλειψη άσκησης, έντονο στρες, ανεπίτρεπτο λιπιδαιμικό προφίλ, αυξημένο σωματικό βάρος και από το τσιγάρο.
Εγκεφαλικό:
Σύμφωνα με την Παγκόσμια Ημέρα Εγκεφαλικού, το 2010, τα εγκεφαλικά επεισόδια αποτελούν τη δεύτερη σε σειρά αιτία θανάτου στις ηλικίες των 60+ και την πέμπτη σε σειρά στις ηλικίες από 15-59.
Καρκίνος:
Αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου παγκοσμίως. Η ορολογία «καρκίνος» αναφέρεται σε μια μεγάλη ομάδα που περιλαμβάνει πάνω από 100 διαφορετικά είδη καρκίνου. Στις μεγαλύτερες ηλικίες, πιο συχνοί είναι αυτοί του προστάτη, του μαστού, του παχέος εντέρου, του παγκρέατος, του στομάχου και των πνευμόνων.
Διαβήτης:
Ο διαβήτης αποτελεί ένα μεταβολικό νόσημα. Δεν δέχεται πλήρη ίαση, αλλά με κατάλληλη θεραπεία, διατροφική παρέμβαση, άσκηση και έλεγχο βάρους φαίνεται πως ελέγχεται, δίνοντας ελπιδοφόρες προοπτικές για επιβράδυνση των επιπτώσεών του πάνω και σε άλλα όργανα.
Θυρεοειδής:
Συνήθως δεν αναγνωρίζεται και πολλές φορές προσπερνάται. Τα συμπτώματά του μπορεί να παρερμηνευθούν ως φυσικές αλλαγές που φέρνει το γήρας ή και ως αποτέλεσμα άλλων παθήσεων (μείωση BMR, ταχυπαλμία, μελαγχολία, άνοια).
Νεφρά:
Η νεφρική δυσλειτουργία μπορεί να είναι κληρονομική, συγγενής νόσος ή και επίκτητη. Χρόνια νεφρική δυσλειτουργία μπορεί να οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια, καρδιαγγειακή νόσο, ακόμα και στο θάνατο.
Ασθένειες ματιών:
Καταρράκτης, εκφύλιση ωχράς κηλίδας, τύφλωση.
Ανορεξία-κατάθλιψη:
Η ανορεξία θεωρείται χαρακτηριστικό γνώρισμα των εφήβων. Με έκπληξη, Αμερικάνοι ιατροί και νοσηλευτές αναφέρουν ανορεκτικές συμπεριφορές και διαταραγμένα διατροφικά μοντέλα σε ενήλικες άνω των 45 ετών, και κυρίως σε άντρες, αλλά και σε ηλικιωμένους. Τα αίτια είναι συνήθως συναισθηματικά, οργανικά, οικονομικά και όχι μια τάση για αλλαγή της εμφάνισης. Τα άτομα που πάσχουν από ανορεξία θεωρούν ότι με αυτό τον τρόπο παίρνουν τον έλεγχο της ζωής που νιώθουν ότι χάνουν και ότι είναι δική τους η επιλογή να θέσουν ένα τέρμα.
Σε όλες τις παραπάνω παθήσεις σημαντικό ρόλο παίζει η πρόληψη. ΝΑΙ, υπάρχει το γενετικό υπόβαθρο, αλλά για να εκδηλωθεί κάτι πιο σύντομα θα πρέπει να βρεθεί στο κατάλληλο υπόστρωμα που θα δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες. Μήπως αυτές τις συνθήκες τις δημιουργεί μόνος του ο άνθρωπος με τις επιλογές του; Ας αναρωτηθούμε ακόμα μια φορά…
Κείμενο: Καλημέρη Κ. Ευσταθία, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Msc στην Κλινική Διατροφή
Πηγή: https://www.diatrofi.gr